اثر شدت چرا و نوع دام بر ویژگی‌‌های شیمیایی و فیزیکی خاک در جنگل‌‌های آرمرده شهرستان بانه

Authors

  • زاهد شاکری پژوهشگر گروه تعاملات اکولوژیک-اجتماعی در بوم‌ سازگان‌های کشاورزی، دانشگاه گوتینگن و دانشگاه کاسل، آلمان
  • سارا صادقی دانش آموخته کارشناسی ارشد جنگلشناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران
  • وحید حسینی استادیار، گروه جنگل‌‌داری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران
  • کیومرث محمدی سمانی نویسنده مسئول، استادیار، گروه جنگل‌‌داری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران
Abstract:

باوجود آنکه چرای دام به‌‌عنوان یک عامل ایجاد آشفتگی در بوم‌سازگان‌های جنگلی شناخته می‌‌شود، اما هنوز به ‌درک بیشتری از چگونگی اثر آن بر ویژگی‌‌های خاک نیاز است. هدف از پژوهش پیش‌‌رو، بررسی اثر شدت چرا و نوع دام بر ویژگی‌‌های فیزیکی و شیمیایی خاک در جنگل‌‌های آرمرده شهرستان بانه بود. ‌‌پنج منطقه که ازنظر نوع دام چراکننده و شدت چرا با یکدیگر تفاوت داشتند، انتخاب شدند. درمجموع، 68 نمونه خاک از عمق صفر تا 10 سانتی‌‌متری برداشت شد و مهم‌‌ترین ویژگی‌‌های آن‌ها شامل نیتروژن، کربن آلی، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، pH، هدایت الکتریکی، بافت خاک و کوبیدگی اندازه‌گیری شد. برای تجزیه‌‌وتحلیل داده‌ها از روش خطی تجزیه‌وتحلیل افزونگی (Redundancy Analysis) و از نرم‌افزار CANOCO استفاده شد. نتایج نشان داد که متغیرهای محیطی قادرند کل تغییرات را به‌مقدار 58/9 درصد تفسیر کنند. چهار متغیر شامل نرخ چرای دام در هکتار در فصل چرا، تیمار پنجم (بز مرخز + بز مو + گوسفند و گاو)، تیمار چهارم (بز مو + گوسفند) و تیپ وی‌‌ول- مازودار به‌‌عنوان مهم‌‌ترین متغیرها انتخاب شدند. این متغیرها در روش RDA  42/1 درصد از واریانس موجود در خاک را تشریح کردند. ویژگی‌‌های خاک در تیمار شاهد و تیمار دوم (بز مرخز با شدت کم) بیشترین شباهت را داشتند. به‌‌طور کلی، خاک در این مناطق از کوبیدگی کمتر و کربن آلی، ازت، پتاسیم و فسفر بیشتر برخوردار بود. درمقابل، تیمار پنجم با بیشترین شدت چرا و داشتن هر چهار نوع دام، بیشترین کوبیدگی و کمترین عناصر غذایی خاک را داشت. درمجموع می‌توان گفت چرای بز مرخز با شدت کم، تأثیر کمتری بر ویژگی‌‌های شیمیایی و فیزیکی خاک در جنگل‌‌های مورد مطالعه داشت و می‌‌توان از آن به‌‌عنوان گزینه سازگارتر با جنگل‌‌های بلوط زاگرس شمالی نام برد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تأثیر تغییر کاربری‌ اراضی بر برخی ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک (مطالعه موردی: بانه)

تغییرات غیر‌علمی و نا‌آگاهانه کاربری اراضی دارای اثراتی منفی بر ویژگی‌های مطلوب فیزیکی و شیمیایی خاک می‌باشد. در ‏این پژوهش تأثیر تغییر کاربری اراضی بر برخی ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک ارزیابی شده است. بدین منظور در ‏سه ‏کاربری مرتع، جنگل و اراضی زراعی در منطقه بانه استان کردستان سه ایستگاه به‌طور تصادفی انتخاب ‌شد. در هر ‏ایستگاه با ‏کاربری معین، از دو عمق 15-0 و 30-15 سانتی‌متری خاک نمونه‌...

full text

بررسی اثر شدتهای مختلف چرای دام بر ویژگیهای شیمیایی خاک

چکیده این مطالعه با هدف بررسی تأثیر شدت­های مختلف چرای دام بر ویژگی­های شیمیایی خاک در مراتع کوهستانی حوضة زوجی گنبد همدان انجام شد. در منطقة مورد مطالعه سه سایت با شدت چرایی سبک، متوسط و سنگین تعیین و سپس نمونه­های خاک از سه عمق 10-0، 20-10 و 30-20 سانتی­متر جمع­آوری گردید. جهت مقایسة داده­ها در سه منطقة چرایی از روش آنالیز واریانس یکطرفه (ANOVA) استفاده شد. نتایج نشان داد با افزایش شدت چرا م...

full text

بررسی روشهای مختلف احیاء و استقرار زادآوری جنسی در جنگلهای بلوط زاگرس شمالی (مطالعه موردی: منطقه آرمرده شهرستان بانه)

منطقه مورد مطالعه 14 هکتار از جنگلهای بلوط آرمرده شهرستان بانه واقع در استان کردستان می­باشد. در این جنگل مشکل اصلی عدم وجود زادآوری جنسی می­باشد. در این پژوهش چهار تکنیک مختلف از عملیات احیاء در چهارچوب مدیریت مشارکتی در قالب طرح آزمایشی کاملاً تصادفی با پنج تیمار و 30 تکرار مورد آزمون قرار گرفتند. تکنیک­ها عبارتند از: اعمال حفاظت خارج از تاج­پوشش، حفاظت زیر تاج­پوشش، حفاظت همراه با بذرکاری مست...

full text

بررسی اثر گلازنی روی برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در زاگرس شمالی (مطالعه ی موردی، جنگلهای شهرستان بانه)

به منظور بررسی اثر گلازنی روی خصوصیات فیزیکو شیمیایی خاک، سه منطقه ی شوی، بوئین و یعقوب آباد در شهرستان بانه استان کردستان انتخاب شد. گلازنی نوعی سرشاخه زنی روی درختان است. در انجام فرایند گلازنی، هر قسمت از جنگل بین چندین نفر از اهالی منطقه تقسیم شده و هر پارسل (هر بخش) گلاجار آقای x نامیده می شود. هر گلاجار به سه بخش با تولید تقریبا مساوی تقسیم می شود که به هر کدام از این بخشها "شان" (shan) گ...

15 صفحه اول

اثر شدت‌های مختلف چرای دام برخصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در مراتع جنوب شرقی سبلان

تغییرپذیری خواص فیزیکی و شیمیایی خاک بر اثر شدت­های مختلف چرای دام می­تواند در مدیریت و حفظ خاک و پوشش گیاهی مراتع مورد توجه قرار گیرد. این پژوهش با هدف بررسی اثرپذیری عوامل فیزیکی و شیمیایی خاک از شدت­های مختلف چرای دام در سه روستا معرف با شدت­های مختلف چرای دام انجام شد. در هر منطقه، نمونه­برداری از خاک درون پلات­های یک مترمربعی که به‌صورت تصادفی - سیستماتیک در طول ترانسکت­های 600 متری مستقر ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 27  issue 3

pages  349- 363

publication date 2019-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023